14 октябрьдә Чәк-чәк көне билгеләп үтелә
Бүген, 14 октябрьдә, Чәк-чәк көне билгеләп үтелә, бу уңайдан Татарстан Республикасында әзерләнә торган татар халкының милли ризыгы, кунакчыллык символы турында сөйлибез.
Элек бу ризыкны фәкать бәйрәм табынына гына әзерли торган булганнар, ул барлык бәйрәмнәрдә һәм вакыйгалы көннәрдә катнашып килгән, аны туйга бүләк итә торган булганнар. Хәзер исә аны көн саен күрергә, теләсә кайсы кибеттән сатып алырга мөмкин.
Шулай итеп, чәк-чәк җитештерү күләме буенча рейтингта Казанның 3 нче икмәк заводы беренче урында тора. 2019 елда биредә 1003 тонна чәк-чәк җитештерелгән. Казан шәһәрендә икмәк-күмәч һәм кондитер әйберләре җитештерүче иң борынгы заводларның берсендә әлеге ризыкның 44 төрен сайларга мөмкин.
1939 елда башланган завод тарихы күп еллар дәвамында икмәк пешерүчеләрнең хезмәте һәм тырышлыгы аркасында нигез алган вакыйгаларга һәм гореф-гадәтләргә бай. «3 нче Казан икмәк заводы» АҖ узган ел Болгар музей-тыюлыгында «Чәк-Чәк» II Бөтенроссия гастрономия бәйрәме» фестивале кысаларында узган «Иң яхшы чәк-чәк» дегустация конкурсында җиңүче булган.
Икенче урында – Күмәч-кондитер комбинаты. Биредә 27 төрле чәк-чәк сатып алырга була, алар авырлыгы, төрелмәсе, шулай ук тәме белән дә аерыла. Узган ел Күмәч-кондитер комбинаты 230 тоннага якын чәк-чәк җитештергән.
Өченче урынны Татпотребсоюз яулаган. Татарстан Республикасының кулланучылар кооперациясе системасында һәр елны уртача 80-90 тонна чәк-чәк җитештерелә.
Татарстанда чәк-чәкне төрле формаларда ясыйлар: таулар, конус сыман, цилиндр, квадрат формасында, өлешле шарчыклар.
Дүртенче урында – тәм-том сөючеләргә чын традицион чәк-чәк тәкъдим итүче 1 нче Пекарня. 2008 елда нигез салынган предприятие Татарстан базарында чәк-чәк җитештерү буенча алдынгы урында тора – елына 80 тонна чамасы чәк-чәк җитештерә. Милли кухня традицияләрен саклап, биредә 5 төрле тәм-том җитештерелә, моннан тыш, матур бәйрәм тартмасында сувенир чәк-чәк сатып алырга була.
Рейтингның бишенче урынында – «Зеленодольск икмәк комбинаты», ул 16 төр татлы чәк-чәк тәкъдим итә. Предприятие елына 50 тонна продукция чыгара.
Чәк-чәкнең кеше сәламәтлеге өчен файдасы составында булган табигый бал белән бәйле, мөгаен, умартачылык продуктының әлеге уникаль файдасы турында һәркемнең ишеткәне бардыр. Әмма, нык калорияле булуы аркасында, аның белән еш тукланырга ярамый.
Шунысын да билгеләп үтик, Казанда 2018 елда узган FIFA ярышларын ачу тантанасына рекордсмен чәк-чәк әзерләнгән, ул футбол тубының яртысы формасында булган.